Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 Ã 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 Ã 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Dipcadi
Dipcadi serotinum
Asparagaceae Hyacinthaceae
Nom en français : Dipcadi.
Descripcioun :Aquesto meno de jacinte trachis dins li roucas e li tepiero seco dins la valado dóu Rose. Se recounèis à si pichòti campaneto brunello que se duerbon pulèu tardieramen en mai e jun.
Usanço :Li bedouin d'Egito acampon la cabosso (ié dison borreit) pèr la manja. Au nostro es uno planto proutejido qu'èi proun raro, couneigudo soulamen dins la valado dóu Rose.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dipcadi
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Hyacinthaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 10 Ã 15 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Roucas
- Tepiero
- Duno
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouest
Ref. sc. : Dipcadi serotinum (L.) Medik., 1790