Erbo-de-sant-Estève
Circaea lutetiana
Onagraceae
Noms en français : Circée de Paris, Herbe aux sorcières.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Estève, raro au nostre, trachis en coulounìo dins li relarg fres e umide proche d'aigo. Pamens, se rescontro coumunamen is uba de Prouvènço. Flouris l'estiéu, pas avans la fin de jun, en pichòti flour blanco en grapo qu'an dos petalo e dos sepalo. Lou fru èi bèn pelous. L'erbo-de-sant-Estève es aparado en Prouvènço.
Usanço :Maugrat soun noum francés d'herbe aux sorcières, couneissèn pas de prouprieta particuliero aleva d'èstre proun astringènto.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 60 Cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 10 Ã 30 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado :
Vo
Jun à setèmbre
Liò : Ribo d'aigo
- Bos fres
- Isclo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Circaea lutetiana L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768