Bouis
Buxus sempervirens
Buxaceae
Autre noum : Bouisse.
Nom en français : Buis.
Descripcioun :Aubret que fai souvènti-fes de bouissoun sus la roucaio, li relarg de l'éuse e subretout dóu roure. Flouris au mes de mars emé uno forto oudour. Douno de pichot fru redoun e banaru (l'oulo). Li fueio soun lisco e espèsso.
Usanço :Lou bouis èro acampa, chapouta e mescla i fenso de fedo pèr faire de fumié pèr lou jardin (O. Madon e TdF : "lou bouis es un bon fumié"). Servié peréu à ajuda à la circulacioun dóu sang di bèsti. Li fueio de bouis en tisano soun vertuouso contro la fèbre e li mau de ren (mèfi pamens qu'èi toussi). Se fai peréu de ban pèr apeisa li mau d'os. Li ramo de bouis servien pèr tout un fube de causo, de l'escoubo pèr acampa lou gran i pouciéu. La ligno de bouis douno de poulìdi besougno que lusisson un cop aliscado (cano, boulo...).
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Buxus
Famiho : Buxaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Garrigo
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Buxus sempervirens L., 1753
Cremai(-reiau)
Galeopsis tetrahit
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Ourtigo(-reialo).
Noms en français : Galéopsis tétrahit, Ortie royale.
Descripcioun :Planto peludo e drecho de l'an que trachis dins li prado umido di relarg mountagnous. La baso di péu èi roundo e la cambo èi gounflo souto li nous. Li fueio, óupousado, soun bèn verdo emé li bord denta. Li flour soun blanco mai o mens tacado de roso o toutalamen roso.
Usanço :Planto vertuouso que sougno lou tussi, saro li plago e ajudo à pissa. En Poulougno, li fueio èron manjado cuecho e servido emé de tartiflo, de farino de civado emé de la o de burre.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Galeopsis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 22 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Mountagno mejano
- Basso mountagno
- Colo
- Prado umido
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galeopsis tetrahit L., 1753