Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'à pi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quà si la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'à pi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 Ã 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Erbo-di-frisoun
Vallisneria spiralis
Hydrocharitaceae
Àutri noum : Embuscun, Limoun.
Noms en français : Vallisnérie, Vallisnérie en spirale.
Descripcioun :L'erbo-di-frisoun es uno planto diouïco que fai de coulounìo emé si fiéu ; li fueio soun verdo, longo, plato e larjo de 10 à 15 mm. Pèr li flour leissaren counta F. Mistral (Mirèio, cant V) "(...) l'erbeto di frisoun ; - A dos floureto, separado - Bèn sus dos planto, e retirado (...) - Mai quand vèn de l'amour pèr éli la sesoun - Uno di flour, touto souleto, - Mounto sus l'aigo risouleto - E laisso au bon soulèu espandi soun boutoun ; (...) - I'a l'autro flour qu'es trefoulido, - E la vesès, d'amour emplido, - Que nado tant que pòu pèr ié faire un poutoun. - E, tant que pòu, se desfrisouno - De l'embuscun que l'empresouno"...
Usanço :Li fueio sarien manjado dins l'Asìo dóu levant.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vallisneria
Famiho : Hydrocharitaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Vallisneria spiralis L., 1753