Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Pin-gavot
Pinus sylvestris
Pinaceae
Àutri noum : Pignastre, Pin-coumun, Pin-sóuvage, Pichot-pin, Pignet.
Noms en français : Pin sylvestre, Pin de Riga.
Descripcioun :Lou pin-gavot trachis dins li relarg montagnous tre 400 m. Se recounèis à sa rusco roujo e à sis aguio courto e un pau verdalo. Es un aubre souvènt torso.
Usanço :"Las caissos de mouort (caissos das paures) soun en pin vèrt" coume "lous bachasses", F. Graglia, Valdeblore (06) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Servié peréu pèr faire li cadiero Ibid. Pamens, à la Baumo (04), L. Collomp afourtis : "Tant bèn ai vist de pin que avien belèu quienge mètro e qu'avien pas'na brancho ! avien tout embracha perqu'èro defendu de coupa un aubre vèrt [...] se coupavo rèn que lou bouosc sec ou bèn un aubre que secavo [...] " Ibid.
Port : Aubre
Taio : 3 à 30 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 400 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pinedo
- Pelouso
- Roucas
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus sylvestris L., 1753