Verno
Alnus glutinosa
Betulaceae
Àutri noum : Vergne, Vèr.
Noms en français : Aulne glutineux, Aune poisseux.
Descripcioun :Aubre coumun sus li ribo de ribiero que se recounèis à si fueio un pau roundo e plato à la cimo. Flouris d'ouro en febrié e mars emé de long catoun mascle e de pichòti pigno femelo que rèston de tèms sus li ramo (fotò).
Usanço :A Castellano, à la debuto dóu siècle passa, li pà uri gus anavon faire prouvesioun de bos à crema "ei vèrno de Verdoun (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). La rusclo de verno èi vertuouso contro la fèbre, li mau de dènt e de garganto e peréu li plago e li moureno. Emé li fueio se fai d'emplastro qu'apaison li mau d'os e di jougadou e peréu li di senado. Emé la rusclo se fasié un negre pèr tencha li capèu. La legno de verno s'emplego pèr basti dins l'aigo (paufi...) que s'apourridis pas gaire emé lou tèms.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alnus
Famiho : Betulaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Alnus glutinosa (L.) Gaertn., 1790
Mercuriau
Mercurialis annua
Euphorbiaceae
Àutri noum : Marcuriau, Marturiau, Mourtuau, Cagareletto, Basèli-bastard.
Nom en français : Mercuriale.
Descripcioun :Lou mercuriau se plais proche dis oustau e dins lis escoumbre. Es uno planto annalo emé de fueio dentado d'un verd un pau sourne. La planto èi diouïco que fai si flour masclo e femello sus de pèd diferènt (fotò). Coumpara emé Mercurialis huetti que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume d'ùni de si noum lou dison, es uno planto un cop manjado que douno uno grosso fouiro. Parèis qu'es estado utilisado contro lou quiéu tapa (O. Madon) e que sarié bono contro la tensioun. Dins tóuti li cas èi couneigudo pèr tua li lapin, adounc es uno planto empouisounanto que fau se n'en mesfisa.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Mercurialis
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Paret
Estànci : Termoumediterran à
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Mercurialis annua L., 1753