Ferigoulo
Thymus vulgaris
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Farigoulo, Ferigouleto, Ferìgou-de-sant-Jan, Faligoulo, Badassso.
Noms en français : Thym, Farigoule.
Descripcioun :Vaqui uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo.
Usanço :Bèn couneigudo pèr assaboura lou manja de proun de biais. En tisano èi bono pèr la digestioun : "Quand avias fa un gros repas, pèr faire la digestioun, prenias uno bono tasso de tisano de ferigoulo, fasié de bèn" (J. Chauvin, Béumount, in O. Madon, op.cit. p. 160). Tambèn, pèr lucha contro la gripo se prenié uno tisano de flour cade jour. Proche Castelano, à la Baumo, s'acampavo "lou matin dóu jour de sant-Jan" e se boutavo dins lou fiò (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li vièio fasien un fiò e lou sautavon nòu cop (ibid.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Thymus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Thymus vulgaris L., 1753
Amourié-blanc
Morus alba
Moraceae
Àutri noum : Amourié, Amouhié, Amourié-rose.
Nom en français : Mûrier blanc.
Descripcioun :L'amourié-blanc se rescontre encaro d'eici, d'eila, dins li colo e la campagno. S'èi naturalisa dins la valado dóu Rose. Se recounèis à si fueio óuvalo, en cor à la baso, e dentado. Se pòu vèire de varieta roso que ié dison amourié-rose (fotò).
Usanço :Se saup que l'amourié, que nous vèn d'Asìo dóu couchant, fuguè proun cultiva pèr abali, emé si fueio, li magnan. Aquéli d'aqui manjon rèn qu'acò. Lou fru de l'amourié-blanc se manjo pas gaire au nostre, au contro de l'amourié-negre. Li fueio soun vertuouso pèr ajuda à digeri e dourmi, pèr lucha contro li fèbre e coume remaisso doulour.
Port : Aubre
Taio : 2 à 10 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Morus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Baragno
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Proche d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Morus alba L., 1753