Grand-mi
Sorghum bicolor
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.
Descripcioun :Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.
Usanço :Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à-sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794
Douvo
Ranunculus flammula
Ranunculaceae
Àutri noum : Flamaduro, Tarbèro.
Noms en français : Petite Flamme, Petite Douve.
Descripcioun :La douvo o flamaduro es un ranouncle rare au nostre, mai poudèn pensa, coume èi bèn couneigudo, que devié èstre mai coumuno à passa tèms. Trachis en ribo de palun, dins li tourbiero e li prado forço umido, relarg que s'apichounisson aro. Fai partido dóu group de ranouncle qu'an de fueio entiero emé dos meno diferènto : aquéli de la rouseto an un pecou e li de la cambo n'an quàsi ges. La varieta de Prouvènço ié dison flammula.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto. Se la tastas vous brulo coume lou fiò la bouco (d'aqui soun noum). Se dis qu'èi forço marrido pèr li fedo que s'ataquarié au fege (counfusioun emé la douvo dóu fege ?).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Prado umido
- Tourbiero
- Palun
- Mueio
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus flammula