Àpi-fèr
Smyrnium olusatrum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron, Maceron potager.
Descripcioun :Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.
Usanço :Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'àpi-fèr èi depuratiéu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753
Pastenargo
Daucus carota subsp. sativus
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto, Pastanargo, Pastounargo, Pastenaio.
Noms en français : Carotte cultivée, Carotte.
Descripcioun :Cadun counèis la pastenargo o garroto cultivado emé sa racino coulourido (subsp. sativus). Nous vèn d'Afganistan. Se recounèis tambèn à si brout souvènt redoun e pas plat e à si fueio basalo bèn drecho. S'escapo raramen di culturo.
Usanço :Avès tóuti manja de pastenargo ! Pamens se saup mens que touto la planto èi manjadisso. Li fueio en rouseto soun goustouso, èron manjado à passa tèms au nostre. Li jòuini cambo podon èstre alestido cruso o cuecho autambèn li flour. Poudèn peréu acampa li fru, sènton bon e servon de sabourun. La pastenargo èi vertuouso contro li mau de vèntre e tambèn pèr assana li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Daucus
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Afganistan
Ref. sc. : Daucus carota subsp. sativus (Hoffm.) Schübler & G.Martens, 1834