Sambequié
Sambucus racemosa
Adoxaceae Caprifoliaceae
Àutri noum : Seic, Boumbardié, Sambuquié, Sambechié, Sambiquié.
Noms en français : Sureau à grappes, Sureau de montagne.
Descripcioun :Lou sambequié es un aubret de mountagno que se recounèis eisadamen en fru. Aquéli soun rouge, alor que li dis àutri Sambucus soun negre. Li fueio soun coumpausado de fuioun. A la primo, fai de pichòti flour jauno-verdo.
Usanço :Se fai de counfituro, de sirop, de vin coume pèr lou sambu. Pèr d'ùni sarié meme meiour. Fau saupre que fau pas lou manja cru qu'es un pau empouisounant (la grano), douno la cagagno e lou bòmi, mai un cop cue, i'a pu de dangié. A peréu de prouprieta interessanto, pèr eisèmple contro lou tussi, lou quiéu tapa e mai enca.
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Sambucus
Famiho : Adoxaceae
Famiho classico : Caprifoliaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sambucus racemosa L., 1753
Erbo-dis-esternut
Achillea ptarmica
Asteraceae Compositae
Autre noum : Boutoun-d'argènt.
Noms en français : Achillée ptarmique, Herbe à éternuer.
Descripcioun :L'erbo-dis-esternut èi devengudo raro au nostre, malodi l'avalimen di relarg umide. Es uno grando planto que trachis en coulounìo e qu'a gaire d'óudour. Li fueio soun estrecho, en lanço e dentado dous cop.
Usanço :Sèmblo pas nous faire esternuda tóuti ! Èi couneigudo pèr mens faire peta (carminativo) e coume remaisso doulour, majamen pèr li dènt. A passa tèms, li fueio èron mastegado. En Asìo e en Acadìo soun manjado en soupo, pamens la planto sèmblo empouisounanto pèr li bèsti (chivau, fedo, vaco).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,2 à 1,7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea ptarmica L., 1753