Fragoun(-de-printèms)
Potentilla verna
Rosaceae
Noms en français : Potentille de printemps, Potentille de Neumann.
Descripcioun :Aquest fragoun flouris d'ouro, emé de bèlli flour jauno, à la debuto dóu printèms sus li colo roucaiouso de garrigo. La planto rebalo au sòu e èi proun bourrihudo d'en pertout. Li fueio, di cinq fuioun, soun bèn verdo.
Usanço :Ei couneigu pèr lucha contro la cagagno e pèr sarra li car (presènci de tanin) .
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Potentilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 18 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2500 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Roucaio
- Garrigo
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Potentilla verna L., 1753
(= Potentilla tabernaemontani Asch., 1891 = Potentilla neumanniana Rchb., 1832 )
Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759