Maneto(-sambu)
Dactylorhiza sambucina
Orchidaceae
Noms en français : Orchis à odeur de sureau, Orchis sureau.
Descripcioun :Aquesto maneto qu'a un pau l'óudour dóu sambu, trachis dins li pelouso, prado e bos clar de mountagno. N'i'a dos meno, uno di flour jauno picoutado, coume aquelo presentado à man gaucho, e uno di flour roujo-pourpro, mens coumuno (à man drecho). Se recounèis peréu à si là rgi fueio pas tacado que soun quà si tóuti à la baso.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dactylorhiza
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 17 Ã 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 300 Ã 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Dactylorhiza sambucina (L.) Soó, 1962
Àpi-fèr
Smyrnium olusatrum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron, Maceron potager.
Descripcioun :Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.
Usanço :Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'à pi-fèr èi depuratiéu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 Ã 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 Ã 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753