Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Garidello
Nigella nigellastrum
Ranunculaceae
Nom en français : Garidelle fausse nigelle.
Descripcioun :La garidello trachis dins quàuqui champ de cerealo d'auto Prouvènço, mena en agriculturo tradiciounalo. Es uno planto devengudo forço raro e toujour maleisado de vèire, que li flour soun mistoulino, li tijo, emai grando, primo, e en mai d'acò flouris en pleno calourasso en juliet. Lou miés es encaro de cerca li fru que soun mai facile de destria.
Usanço :Es uno planto empouisounanto coume lis àutri Nigella.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Nigella
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Asìo-Ouèst
e Estenomediterran-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Nigella nigellastrum (L.) Willk., 1880
(= Garidella nigellastrum L., 1753 )