Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Camoumiho
Tanacetum parthenium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Camamiho, Camamièli, Camamièri, Camamido, Camoumido.
Nom en français : Grande camomille.
Descripcioun :La camoumiho es uno grando erbo redoulento (óudour de pirètre), de sabour amaro, que trachis en group dins li vièi jardin d'ounte s'escapo. Se recounèis à si fueio plano descoupado en tros redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Cultivado desempièi li rouman, es uno planto majo contro l'enflamacioun. S'acampon li flour que soun mes à seca. S'utiliso contro li mau d'iue (en infusioun) e d'auriho : caufa un cuié d'òli em'un pessu de flour secado, pièi un cop tebe, metre coula dins l'auriho malauto. En tisano èi peréu bono contro li mau d'estoumac o de fege.
Port : Grando erbo
Taio : 20 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tanacetum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 Ã 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1400 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Jardin
- Vièii muraio
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Tanacetum parthenium (L.) Sch.Bip., 1844
(= Chrysanthemum parthenium (L.) Bernh. = Leucanthemum parthenium (L.) Godr. & Gren. )