Ceraiste(-di-font)
Cerastium fontanum
Caryophyllaceae
Nom en français : Céraiste des fontaines.
Descripcioun :Es uno planto pelouso emé de long entre-nous. Li fueio soun bèn verdo, pulèu larjo e pelouso peréu. Pòu viéure uno annado, dos o mai. Li petalo soun gaire mai long que li sepalo, aquésti soun bourda d'uno membrano que laisso passa lou lume. Coumpara emé lis àutri ceraiste pelous pèr pas s'engana. I'a uno souleto subsp. encò nostre : la subsp. vulgare.
Usanço :Li jóuini fueio soun manjadisso, mai couneissèn pas d'usanço particuliero au nostre. Lis indian Chirokee emplegavon uno tisano de tijo e racino contro li vèrme.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico :
Gènre : Cerastium
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Prado umido
- Tepiero umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Cerastium fontanum Baumg., 1816
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753