Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Valeriano
Valeriana officinalis subsp. sambucifolia
Caprifoliaceae Valerianaceae
Noms en français : Valériane à feuilles de sureau, Valériane officinale.
Descripcioun :La valeriano es uno grando planto (1,5 à 2,5 m) que trachis dins li relarg mountagnous. Se recounèis à si fueio coumpausado (la souleto espèci coume acò) ; li d'en bas an de 5 à 9 fuioun en formo de lanço e denta. Se destrìo de Valeriana officinalis subsp. officinalis pèr lou noumbre de fueioun e la loungour de la corollo qu'èi mai longo (> 5mm).
Usanço :La planto èi couneigudo despièi li Grè pèr èstre proun vertuouso majamen contro li proublèmo de som, d'ànci, de reboulimen, pèr apasima li nèrvi e autre. Ei subretout la racino que s'utiliso (en tisano).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Valeriana
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Prado umido
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Valeriana officinalis subsp. sambucifolia (J.C.Mikan ex Pohl) Celak., 1871