La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Poumié-bouissaren
Malus sylvestris
Rosaceae
Àutri noum : Poumié-fèr, Poumastre.
Noms en français : Pommier sauvage, Boquettier.
Descripcioun :Lou poumié-bouissaren es un aubre à port redoun que trachis dins li bos fres. Se recounèis à si petalo blanco tenchado de roso dessouto, sis antèro jaunasso, si fueio fino, larjo e dentado (emé 3 à 7 paréu de nèrvi - 7 à 15 pèr li perié) à sa rusclo mai lisco e subretout à si poumo sènso granelage peirous.
Usanço :Sèr souvèn pèr èstre ensarta emé de poumié doumesti. Li poumo bouissarenco podon èstre acampado pèr la counfituro e la jalarèio ; li flour soun manjadisso (dins l'ensalado) e bono contro lou tussi. Li pèu di poumo e li fueio soun diuretico, tounico e bono contro lou mau d'os.
Port : Aubre
Taio : 3 à 15 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Malus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Baragno
- Bartas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Malus sylvestris Mill., 1768